You Are Globally Us!

Günümüzde herhangi bir veriye ulaşma ve ardından yayılma hızı, ses hızını kıskandırabilecek seviyelerde. Hızın katalizörü ise kuşkusuz "değer". Dokunduğu kitlenin büyüklüğü ve kitlenin ilgisi ile dar bir kalıpta özetleyebileceğimiz bu değere sahip en güncel verilerden biri THY'nin yeni hostes kıyafeti tasarımları.

Sanırım hala kim tarafından olduğu bilinmemekle birlikte sosyal medyaya sızması (sızdırılması) ardından, 7'den 70'e herkesin yorum yapma ihtiyacı hissettiği tasarımlar hakkında çok az sayıda olumlu ama çokça olumsuz tepki geldi. İdeolojik boyuttan, kültürel boyuta, marka boyutundan moda boyutuna kadar bir çok alanda eleştiri konusu olan konuya, popüler tartışmalar dışında bir açıdan bakalım. 

Bu noktada başa dönüp, değere odaklanalım. Kuşkusuz, konunun bu denli konuşulması THY'nin sahip olduğu değerin de bir sonucu. Dünya'nın sayılı hava yolları şirketleri arasında rahatlıkla sayabileceğimiz THY, bugün uçuş noktası sayısı, son yıllardaki reklam/marka yatırımları ile Interbrand ve Milwardbrown gibi kuruluşlarca ilan edilen Dünya'nın en değerli markaları listelerine henüz marka sokamamış olan Türkiye'nin en büyük umudu. Ve işte bu noktada THY'yi, hostes kıyafetleri ve hemen ardından gelen alkol yasağı krizi sonrası önemli bir sınav bekliyor. Krizin yönetiminin, THY'nin büyük marka olma yolundaki önemli kilometre taşlarından olacağını düşünüyorum.

Anlatmak istediğimi, 1985 yılından bir örnekle daha iyi ifade edebilirim sanırım. Pazarlama uğraşçılarının çok iyi bileceği New Coke vakasını kısaca hatırlayalım. 

1985 yılında Coca-Cola, radikal bir karar ile Coca-Cola üretimine son vererek, milyon dolarlık yatırımlar ardından, gerçekleştirdiği testlerle de daha başarılı bir tada sahip olduğunu düşündüğü yeni formüle sahip New Coke'u piyasaya sunar. Kararın açıklanması ardından resmen halk ayaklanması başlar. Tüketiciler New Coke boykotlarına başlar ve efsaneleri olan Coca-Cola'nın nasıl harcanabileceğini sorgularken satışlar düşmekte, boykotlar ise artarak devam etmektedir. Sonrasında 1,5 ay geçmeden 10 milyon dolarlık harcamaya konu olan yatırımı çöpe atan Coca-Cola'nın başkanı Goizueta medyanın karşısına çıkarak New Coke üretiminin sonlandırıldığını ve eski formüle dönüldüğünü açıklar. Bazı haber kanallarında bu açıklama son dakika olarak verilir...

Coca-Cola tükürdüğünü mü yaladı? 10 Milyon Dolar'ı çöpe mi attı? Aslında 10 Milyon Dolar harcama + 1,5 aylık ciro kaybının yarattığı maliyet ile sahip olduğu değerin farkında vardı. Algılarda nasıl bir yere sahip olduğunu öğrendi ki böylesi bir çalışma yapılmaya kalksa çok daha yüksek maliyetlerle dahi bu denli sonuç alınamayabilirdi. 

Coca-Cola hatasından mümkün olduğunca kısa sürede döndü. Burada "hata" formülün yanlış uygulanması / yanlış ölçümü, yanlış marka seçimi de değildi. Hatta belki bu boyutlarda hata da yoktu. Müşterilerin tepkisiydi esas olan. Önemli olan da; onları rahatsız eden / Coca-Cola'dan uzaklaştıran şey ney ise ondan dönülmesi gerekliliğiydi!

Son kararları ardından toplumumuzun tepkisi, THY'nin de bizler için ne kadar değerli olduğunun çok önemli bir göstergesi. Umarım THY, bu süreci iyi analiz eder ve kendisi için en doğru kararı alır. İlk tepki olarak verdikleri "yeni kıyafet çalışmalarımız henüz tamamlanmadı" açıklamaları ve ardından diğer tasarımları paylaşmaları umut verici iken, birinci ağızdan gelen "THY ne yaparsa en iyisini yapar" açıklaması biraz korkutucu. Umarım bu açıklama, "biz hata yapmayız" düşüncesinin ifade edilişi değil, "eninde sonunda doğruya ulaşırız" düşüncesinin dile dökülüşüdür...